Silvani lucus kod Plauta (Aul. 674, 766)

Sažetak

Pretpostavku, prihvaćenu već prije stotinjak godina, da je Silvani Incus extra murum u Plautovoj Aululariji (674) bio u antičkoj komediji koju je Platit adaptirao Panova spilja na atenskoj akropoli treba odbaciti, ne samoo zbog toga što lug izvan gradskih zidina nema mnogo veze sa spiljom na akropoli, nego i zato što čitava epizoda skrivanja blaga ima više čisto rimskih motiva pomoću kojih je Plaut okarakterizirao Eukllona na način na kakav Grci nisu mogli. Kako Fides (580 i d.) i auspicium ex canta i ex tripudio (624 i d.) upućuju na ako ne potpuno, onda barem u velikoj mjeri slobodan Ptaulov postupak pri adaptaciji grčkog predloška, najevjerojatno da bi Euklion rekao da je bolje povjeriti blago Silvanu nego Fidei (certumst, Silvano petius credam quam Fide, 676) ako je Plaut pod Silvanom mislio na grčkog Pana, Ta nelogičnost nestaje ako se epizoda poveže s dva rimska obredna propisa koji govore da iz Silvanova kultnog mjesta nije dopušteno iznijeli predmet koji su jednom onamo doneseni (Calo, de agri cult. 83; Cll. VI 576). Iz toga se može zaključili da je Euklion u Plautovoj verziji komedije pristao pribjeći krajnjem sredstvu zaštite svojeg blaga, makar uz cijenu gubitka prava slobodnog raspolaganja njime.