Pan, pani i panstwo kao uljudni adresativni izrazi u poljskome jeziku
DOI:
https://doi.org/10.15291/radovifilo.1722Sažetak
U članku autorica razmatra sociolingvističko oblikovanje značenja pojmova pan, pani i panstwo koje se neprestano događalo tijekom stoljeća. Proučavanjem njihova gramatičkoga statusa ukazuje na postojanje izdiferenciranih, iako sinonimnih, definicija tih izraza. Oni se u današnje vrijeme određuju kao “ekvivalenti”, “supstituti” ili “oblici zamjenice 2. lica” s predznakom “kontekstni”. Utvrđuje njihovu, po njezinu mišljenju, još uvijek veliku uporabnu vrijednost - popunjavanje nepotpune zamjeničke komunikativnosti što autorica povezuje s identifikacijom roda koju imenice pan, pani i panstvvo u sebi nose izvan adresativnosti.Reference
Brajerski, Tadeusz, Mociumpanie, mociumdzieju i niektöre inne stare porzekadla, JP LXXV, 1995. Brozović, Dalibor, Sociolingvistika situacija i problemi jezične standarizacije u slavenskom svijetu XVIII. stoljeća, Radovi FF Zadar, 11/1972. Brückner, Aleksander, Slownik etymologiczny jqzykapolskiego, Warszawa, 1957. Bugajski, M., Niektöre formy grzecznosciowe w jqzyku bulgarskim i polskie ich odpowiedniki, JP LXIII, 1983. Cichohska, M., O pewnych problemach wprowadzania polskich zaimkow w nauczaniu polszczyzny rodzimych uiytkowniköw jqzyka sch, u: Nauczanie jqzyka polskiego jako ojczystego, etnicznego i obcego, Wroclaw, 1992. Doroszewski, Witold, O kulturq slowa. Poradnik jqzykowy, t. 2, Warszawa 1968. Hamm, Josip J., Poljski jezik: čitanka i gramatika poljskog jezika s kratkim rječnikom, Zagreb, 1935. Jodlowski, Stanislaw, Ogölnojqzykoznawcza charakterystyka zaimka, Wroctaw- Warszawa-Krakow-Gdahsk-Lodz, 1973 (Prace Komisji Jqzykoznawczej; 36). Kania, S., Tokarski, J., Zarys leksykologii i leksykografiipolskiej, Warszawa, 1984. Karolak, S., Zaimek osobowy, [w:J Encyklopedia jqzykoznawstwa ogolnego, pod red. K. Polanskiego, Wroclaw-Warszawa-Kraköw-Gdansk-Lödz, 1993. Klemensiewicz, Zenon, Pan i obywatel, JP, XXVI, 1946. Kurkowska, H., Swoistosc leksykalnych zagadnieh kultury> jqzyka, u: Buttler, D., Kurkowska, H., Satkiewicz, H., Kultura jqzyka polskiego. Zagadnienia poprawnosci leksykalnej (Siownictwo rodzime), Warszawa, 1987. Loš, Jan Nepomućen, Od “ty” do “ “pan”, JP III, 1916. Manczak, Witold, Wsprawie mociumpanie i gwarowego Bože opar, JP, LXXXV, 1995. Mqczynski Ioannis, Lexicon Latino-Polonicum, Köln-Wien, 1973, [Pretisak iz g. 1564.]. Miodek, J., Jeszcze o sposobie zwracania siq do osob drugich, JP, LX, 1980. Nitsch, O jqzyk ludowy Sienkiewicza, JP XXVI, 1946. Nitsch, K., Polszczyzna piqkna ipoprawna, JP, XXIX, 1949. Pisarkowa, K., Historia skladni jqzyka polskiego, Wroclaw-Warszawa-Kraköw- Gdahsk-Lödz, 1984 (Prace Instytutu Jqzyka Polskiego; 52). Pisarkowa, K., Jak siq tytulujemy i zwracamy do drugich, JP, LIX, 1979. Rječnik hrvatskoga ili srpskoga jezika, Zagreb, 1880-1976.
Sikora, Kazimierz, Jak pan zawqdrowal na wies, JP, LXXIII, 1993. Stefanczyk, Formy grzecznosciowe w jqzyku Polonii wqgierskiej, JP. Tomiczek, E., System adresatywny wspöiczesnego jqzyka polskiego i niemieckiego. Socjologiczne Studium konfrontatywne, Wroclaw 1983. Ch. Yamane, B. Sieradzka, Czqsci poczqtkowe i koncowe listöw polskich i japonskich (analiza kontrastywna), JP, LXXIV, 1994. ZarQba, Alfred, Czasowniki okreslajqce sposöb zwracania sig do drugiej osoby, JP, LIV, 1974. Zarqba, L., Formy zwracania siq do osöb drugich w jqzyku polskim i francuskim, JPLXI, 1981.
Sikora, Kazimierz, Jak pan zawqdrowal na wies, JP, LXXIII, 1993. Stefanczyk, Formy grzecznosciowe w jqzyku Polonii wqgierskiej, JP. Tomiczek, E., System adresatywny wspöiczesnego jqzyka polskiego i niemieckiego. Socjologiczne Studium konfrontatywne, Wroclaw 1983. Ch. Yamane, B. Sieradzka, Czqsci poczqtkowe i koncowe listöw polskich i japonskich (analiza kontrastywna), JP, LXXIV, 1994. ZarQba, Alfred, Czasowniki okreslajqce sposöb zwracania sig do drugiej osoby, JP, LIV, 1974. Zarqba, L., Formy zwracania siq do osöb drugich w jqzyku polskim i francuskim, JPLXI, 1981.
